16. Yüzyılda Ayntab Şehri

Ayntâb, günümüzde Gaziantep olarak adlandırılmaktadır. Gaziantep, Akdeniz Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin birleştiği noktada, Suriye'ye komşu bir sınır ilidir. Ayntâb ve çevresi ilk çağlardan itibaren pek çok insan topluluğunun yerleşme sahası olmuştur. Hz. Ömer döneminde İslâm topraklarına katılmıştır. Osmanlı Devleti topraklarına dâhil olmadan önce Abbasî, Selçuklu, Eyyubî, Memlûk ve Dulkadir Beyliği hâkimiyetinde kalmış, zaman zaman bu bölgede Doğu Roma ve Haçlılar hüküm sürmüştür. Yavuz Sultan Selim döneminde 1516 yılında Osmanlı topraklarına katılmış, 1531 yılında Zülkadriye beylerbeyliğinin (Maraş) kurulmasıyla buraya sancak statüsünde bağlanmış ve bu durum XVI. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde 2010 yılında doktora tezi olarak sunulan ve oldukça uzun bir sürecin sonucunda ortaya çıkan bu çalışmada Ayntâb şehrinin XVI. yüzyıldaki; idarî, sosyo-ekonomik yapısı, nüfusu, fizikî durumu ve Ayntâb'da hukuk uygulamarı konuları ele alınmıştır. Giriş kısmında Ayntâb adının anlamı, Ayntâb'ın coğrafî özellikleri, XVI. yüzyıl öncesi tarihi gelişimi ve kullanılan kaynaklar hakkında bilgi verilmiştir. İncelemede temel kaynak olarak şer‘iyye sicilleri kullanılmıştır. Buna ilave olarak tahrir ve mühimme defterleri, vakıf kayıtlarındaki verilerden yararlanılmıştır.