Abdülhamid'in Ahı

Kara Bir Gun Pierre Loti Hitâbesi , Kara Kemâl'e Mektup ve Balkan Harbi sırasında yazdığı İstanbul Eğleniyor! gibi ateşli yazıları ve hitâbeleriyle zihinlerde yer eden Suleyman Nazif (1869-1927), yuksek bir heyecan ve hitabet özelliği taşıyan edebî ve siyasî mahiyette birçok risâle ve makaleler ile edebiyatımızın gur sesli kalemlerindendir. Ahmet Haşim'in Son Şarklı dediği Suleyman Nazif'i, Hezelgû, nuktedân, muzip, mustehzî şeklinde dört kelimeye sığdıran Yakup Kadri, ona bir sıfat daha hediye etmişti: Son Osmanlı! Suleyman Nazif'in yazılarını Osmanlı saltanatının son devir tarihinde bir merhale olarak gören Yakup Kadri, birer siperi andıran bu merhalelerde saz kalemini çelik kılıç gibi kullanarak savaşan Nazif'i de Son Osmanlı olarak edebiyat tarihimizde ölumsuzleştirmişti. Elinizdeki eser, nev'i şahsına munhasır ve söz meydanının bir cengâveri olan Suleyman Nazif'in vefatından önce yayınladığı son kitap olma özelliğini taşıyan Yıkılan Muessese adlı eseriyle Sultan Abdulhamid, 31 Mart Olayı, Balkan Harbi, Birinci Dunya Savaşı, İttihat ve Terakki'ye dair çeşitli gazetelerde yayınlanmış makalelerini ihtiva etmektedir. Şark'ın bu nâsir, nuktedân, haşîn, kindar, cesûr ve vatansever evladı, âdeta ölmeden önce yakın tarihin önemli bir safhasıyla muhâsebesini yapmıs ve bildiklerini tarihe mal etmiştir. Suleyman Nazif, önce Yeni Ses gazetesinde (Eylul-Ekim) 1926 yılında tefrika edildikten sonra 1927 yılında kitaplaştırılan Yıkılan Muessese'de devrin önemli makamlarında bulunan başta Sultan Abdulhamid, Talat Paşa, Nazım Paşa, Enver Paşa, Kâmil Paşa ve diğer İttihat ve Terakki erkânlarına dair ilginç tespit ve tahlillerde bulunurken, şahit olduğu 31 Mart, Balkan Harbi gibi önemli hâdiselere de dikkatli gözlem ve keskin cumleleriyle farklı yorumlar yapmaktadır. Yıkılan Muessese, yakın tarihimize icraâtlarıyla, skandallarıyla, suikastlarıyla, yolsuzluklarıyla damgasını vurmuş bir cemiyete ve bu cemiyetin liderlerine dair bir tanığın dilinden itiraflar niteliğindedir. Sultan Abdulhamid'i, 31 Mart Olayı'nı, İttihat ve Terakki'yi, kısaca yakın tarihimizi bir de Suleyman Nazif'in kaleminden okumaya ne dersiniz?