Afganistan Siyasetini Anlama Kılavuzu

Afganistan ister Pakistan, Iran, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan ve Çin tarafindan çevrelenmis bugünkü sinirlari açisindan, ister Büyük Aryana ve Büyük Horasan'in önemli bir kismini kapsayan tarihsel cografyasi açisindan düsünülsün cografi ve jeopolitik konumundan ötürü dünyanin en önemli kesisme noktalarindan biridir. Bu konumu neticesinde tarih boyunca medeniyetlerin karsilasma, sultanlarin çatisma alani olmasi bu topraklarin kaderi olagelmistir. Stratejik önemini bugün de korumasindan dolayi büyük güçlerin vekâlet savaslarinin yürütüldügü topraklar olmaktan hâlâ kurtulamamis ve görünen o ki bu makûs talih, uzunca bir süre daha bu ülke topraklari ve insanlarinin yakasini birakmayacaktir. Son büyük felaketini 11 Eylül 2001 sonrasi yasamaya baslayan Afganistan için, basta yabanci güçlerin çekilme karari olmak üzere bazi nedenlerden dolayi 2014 yili sonrasinin yeni ve kritik bir dönemece tekabül ediyor olmasi bizi bu çalismayi hazirlamaya sevk etti. Elinizdeki rapor, anlamak için tanimak gerektigi gerçeginden yola çikilarak meseleye dair bir “giris kitabi” olmasi hedefiyle ve Afganistan'in genel fotografini çekme gayretiyle hazirlanmistir. Bu amaçla ilk bölümde Afganistan tarihi, bugünün arka plani olarak ana hatlariyla ele alinmistir. Ikinci bölümde basta etnik gruplar ve sosyal yapi olmak üzere Afganistan'in sosyal dokusu irdelenmistir. Üçüncü bölümde, Afganistan toplumunun temel problem alanlarina yer verilmistir. Devlet ve siyasetin ele alindigi dördüncü bölümde önce devletin yapisina bakilmis ardindan legal ve illegal siyasi parti, örgüt ve hareketler tanitilmistir. Afganistan'in dis iliskileri besinci bölümde anlatilmistir. Afgan medyasina odaklanan altinci bölümde Afganistan'daki belli basli gazete, dergi ve televizyon kanallari ile ilgili genel bilgiler sunulmustur. Yedinci ve son bölüm olan “sahislar” kisminda ise siyasi, dini ve sosyal hayatta etkili olan sahislarin biyografilerine yer verilmistir.