Güç İrade ve Eylem

Daha çok fikri mücadele üzerinde duran Cevdet Said'in eylem teorisini ortaya koyduğu ve konuyu bütün boyutlarıyla ele almaya çalıştığı Güç, İrâde ve Eylem adlı eseri onun düşünce dünyasının temellerini anlamak bakımından son derece önemlidir. 1980'de kaleme alınan kitapta Müslüman gençliğin fikri önderlik yerine siyasi önderliği öne çıkaran bir eylem stratejisini benimsiyor oluşu eleştirilirken Malik Bin Nebi'nin meseleyi tahlil edişine yer verilmekte, gençlerin hissi davranışlardan uzak durmaları önerilmektedir. Said'in eylem anlayışında kudret ve irâdenin birleşimi esastır. Eğer bu ikisinin değeri yüksekse eylemin değeri de yüksek olur. Bunlardan birinin değeri düşük olursa eylemin değeri de düşük olur. Eylem meselesindeki kapalı noktaları çözerek, Müslümanların meseleye bakış açısını değiştirmeye çalışmasının altında yatan temel düşünce İslâmî hareketliliklerin başarısızlıkları karşısında gayet rahat bir tavır takınılmasını sağlayan değerlendirmelerin yanlışlığını ortaya koymaktır. Öte yandan Müslümanların yanlışlarını sorgulamak bir yana sürekli olarak kendilerini savunmaya çalışmaları; yanlışların kendiliğinden meydana geldiğini dolayısıyla onların oluşumunda hiçbir rollerinin olmadığı şeklindeki kanaatlerini çocukça bulan Cevdet Said, temel olarak Müslüman zihnin arkasına gizlendiği karanlık noktalara ışık tutarak yerleşik eylem telakkisini değiştirmenin gerekli olduğunu ifade etmektedir.