İmam Matüridi ve Tevilatül-Kuran

Horasan-Mâverâünnehir coğrafyasında Hanefî geleneğin devamı olarak gelişen Mâtürîdîliğin kendisiyle başlatıldığı Ebû Mansûr el-Mâtürîdî (ö. 333/944), Ehl-i Sünnet kelâmının ilk kurucuları arasında yer almaktadır. O, akıl-nakil dengesini gözeterek dinin sâbitelerini muhafaza eden ve yeni koşullara uyum sağlayan bir sisteme zemin hazırlamış ve bu sayede etkisini günümüze kadar sürdürmeyi başarmıştır. Yine o, kelâm ilmi yanında tefsir, fıkıh ve mezhepler tarihi gibi alanlarla ilgili eserler kaleme almış ve felsefe ile dinler tarihi gibi sahalara vâkıf olmuştur. Eserlerinden Kitâbü't-Tevhîd ve Te'vîlâtü'l-Kur'ân günümüze ulaşmış olup, farklı neşir ve Türkçe çevirileriyle ilgililerin istifadesine sunulmuştur. Dirâyet tefsirinin ilk örneklerinden olan Te'vîlâtü'l-Kur'ân'da Mâtürîdî, âyetleri âyetlerle, hadislerle, sahâbe, tabiîn ve tebe-i tâbiîn nakilleriyle, dil bilgisiyle, aklî istidlâllerle açıklayan, sosyolojik faktörleri dikkate alan, muhâlif gördüğü fikir ve nakilleri tenkit eden ve te'vile ağırlık veren bir tefsir yöntemini benimsemiştir. Bununla birlikte o, itikâdî ve fıkhî mezhepler ile diğer din ve düşüncelere ilişkin bilgiler de aktarmıştır. Dolayısıyla Mâtürîdî'nin bu muhalled eseri Temel İslâm Bilimleri yanında, Felsefe ve Din Bilimleri alanını da ilgilendiren bir muhtevaya sahiptir. Bu vesileyle Te'vîlâtü'l-Kur'ân merkezinde bahsi gecen alanları ilk kez bir arada ele alan elinizdeki çalışmada, yurtiçi ve yurtdışından pek çok araştırmacı, incelemelerini ve tespitlerini kaleme almış ve İmâm Mâtürîdî'nin doğru anlaşılması, İslâmî ilimler üzerindeki etkisi ile güncel sorunlarımıza sunabileceği imkânlar üzerine yoğunlaşmıştır.