Joseph Conradın Gözünden Dün Bugün ve Yarın

Anadili İngilizce olmamasına rağmen İngiliz edebiyatının seçkin yazarlarından biri olmayı başaran Conrad'ın ölümünden bu yana neredeyse yüz yıl geçti. Ama onun düne, bugüne ve muhtemelen de yarına dair tespitleri hala birçok sosyal bilimcinin öngörebildiğinden çok daha sarsıcı ve geçerli. O birçok bakımdan kendi çağının tipik bir temsilcisidir de. Rus işgalinden kaçarak sığındığı İngiliz medeniyeti, onu ister istemez etnik bir ayrımcı ve ötekileştirici haline getirmiştir. Bu nedenle ona göre Malaylar, Çinliler veya Araplar, İngiliz medeniyetine verdikleri hizmet derecesinde medeni ve saygındırlar. Conrad'ın eserlerinde anarşi ve terörün Avrupalı kaynaklarını, Batı sömürgeciliğinin en çirkin hallerini, medenileşme ve ilerlemenin gerçek yüzünü, Amerikan emperyalizminin doğuş hikâyesini, gelişememiş devlet ve toplumların çürümüş iktidar kavgalarını olabilecek en gerçekçi haliyle izleriz. Deniz maceraları ise bize sıkı disiplin, görev bilinci ve zorluklara karşı mücadelenin en çarpıcı örneklerini sunar. Türkiye'de bir ilk olan bu çalışma, Conrad'ın hem eserlerini hem de dünya görüşünü kapsamlı bir şekilde bir araya getiren, kaynak niteliğinde olabilecek Türkçe yazılmış ilk kitaptır. Józef Teodor Konrad, 1857 yılında, Polonyalı asil bir ailenin çocuğu olarak bugün Ukrayna sınırlarında kalan Berdichev yakınlarında doğar. Babasının Rusya karşıtı faaliyetleri iddiasıyla tüm aile Kuzey Rusya'da Vologda'ya sürgün edilir. 8 yaşındayken annesi, 12 yaşındayken babası ölür. 1874 yılında acemi bir denizci olarak bir Fransız gemisinde çalışmaya başlar. 1878 yılında Marsilya'da intihar girişiminde bulunur, ciddi bir yara almadan hayatta kalır. 1886 yılında İngiliz vatandaşlığına geçer ve aynı yıl kaptanlık sertifikası almaya hak kazanır. İlk romanı Almayer'in Sırça Köşkü 1895 yılında Joseph Conrad ismiyle yayınlanır. Bu romanı daha sonra Narcissus'un Zencisi (1897), Karanlığın Yüreği (1899), Lord Jim (1900), Nostromo (1904), Casus (1906), Batılı Gözler Altında (1910), Kişisel Bir Belge (1912), Zafer (1915) gibi eserleri izler. 1896 yılında Jessie George ile evlenen yazarın Borys ve John isimli iki oğlu olur. 3 Ağustos 1924'te 66 yaşındayken ölür ve cenazesi Canterbury mezarlığında Roman Katoliklere ayrılan bölümde defnedilir. Gerek İngiliz gerekse dünya edebiyatının en önemli yazarlarından birisi olarak kabul edilir.