Kuyuya Bir Taş Daha

Kabul etmeliyiz ki “Machiavelli haklıydı.” Kabul, söyledikleri gülüp geçilir, ahlaki kaygıları bir kenara bırakan öğütleri yenilir yutulur gibi değildi. Yine de tarih boyunca aksinin olmadığını, kazananların tiran, tiranların kazanan olduğu sayısız örneği görüyoruz.
Dünyaya Allah'ın bir ayeti gözüyle bakanların aksine onu bir meta, parsellenip el konulacak müstemleke görenlerin yaptıklarına şahitlik ediyoruz.
Sakıncalı veya patolojik gördükleri herkesi tecrit, ıslah ya da imha etme hakkını kendilerinde görenler Machiavelli'nin eseriydi.
Fakat aynı Machiavelli, bu yolla iktidarı elde edenlerin şan ve şerefi asla kazanamayacağını da ekliyordu.
Kabul etmek gerekir ki bugün hâlâ geçerli olan onun Prensi'dir. Exupéry'nin Küçük Prens'i değil.