Moğollar Zamanında Yakın Doğu

Asya bozkirlarinda göçebe kültürün güçlü temsilcileri olan Mogollar, XII. yüzyilin sonu ve XIII. yüzyilin baslarinda Cengiz Han öncülügünde büyük bir imparatorluk kurarak kadim uygarliklarin bulundugu topraklarin yeni yöneticileri olmuslardi. As­ya'nin neredeyse tamamini bir asirdan uzun bir süre Mogollar yönetmislerdir. Mogol­larin bu güçlü harekâti hem kendilerinde hem de yönettikleri cografyada köklü degi­simlerin yasanmasina yol açmistir. Bu degisimlerin büyük çogunlugu kültür hayati ve düsünce yapisi üzerinde görülmektedir. Mogol Imparatorlugu'nun yan kollari içinde kültürel degisim ve etkilesiminin en yogun yasandigi devlet, Iran ve Azer­baycan gibi köklü medeniyetlerin merkezinde sekillenen Ilhanlilar olmustu. Iç içe geçmis zengin inanç ve kültürlerin bulundugu Yakin Dogu topraklarinda kisa süren siyasi hayatlari süresince Ilhanlilarin nasil bir kültür mirasi devraldiklari bu kültür birikimini nasil algilayip isledikleri ve kendilerinden sonraki toplumlara bu birikimi ne sekilde devrettikleri Mogollar Zamaninda Yakin Dogu kitabinin te­mel konusunu olusturmaktadir. Kitapta; tarih boyunca yikim ve vahsetle birlikte anilan Mogollarin tahrip et­tikleri medeniyetin bir parçasi haline dönüsmeleri ve bütün tahripkârliklarina karsin Mogollarin Islam medeniyetine sagladigi katkilar; siyaseten büyük bir çöküntü yasa­mis olmasina ragmen Islam medeniyetinin dönüstürücü ve kusatici gücü ve Mogollar üzerinde görülen muazzam degisim, daha da önemlisi konar-göçer yasamin hoyratli­gindan ötürü zor kavranan Asya bozkirlarinin bagdastirici ve kusatici zihni ve özgür­lükçü dünyasi islenmistir. Bu baglamda Ilhanlilar devrinde Yakin Dogu'da görülen dini düsüncedeki gelismeler, fikri ve edebi ortam, bilimsel faaliyetler, imar faaliyetleri birer alt baslik halinde incelenmistir.