Muhtıradan Darbeye - Türkiye’de Siyasetin Açıklamalı Kronolojisi 1971-1982

“Bu olağanüstü dönemde...” tümcesi, Türkiye siyasetinin en çok kullanı¬lan kalıplarından biri, belki birincisidir. Gerçekten Türkiye Cumhuriyeti tarihi, bir anlamda olağanüstü olaylar ve dönemler tarihidir.

Bu kitap Türkiye'nin son yarım yüzyılının başında böyle bir döneme, 1971-1982 arasında yaşananlara ışık tutmayı amaçlıyor. Bu -yaklaşık- on yıl, 12 Mart 1971 Muhtırasıyla başlayan, 12 Eylül 1980 Darbesi'ne uzanan, nihayet 1982 Anayasası'yla süreklilik kazanan ‘gerçekten olağanüstü' bir dönem.

“… 12 Mart 1971 Muhtırası anayasanın öngördüğü reformların gerçekleştirilmesinden söz ediyordu; oysa bu alanda hemen hiç adım atılamadı. Tam tersine, rejim otoriterleşti; hak ve özgürlüklere kısıtlamalar getirildi.

12 Eylül 1980 darbesi ise, binlerce insanın canına kıyıldığı tuzakların acımasız ortamında anayasayı bütünüyle yürürlükten kaldırdı. Cuntanın keyfince oluşturulan ‘Danışma' Meclisi, son şeklini 5 generalin verdiği yeni bir anayasa hazırladı. Özgürlükleri ve örgütlenmeyi devlet için tehlikeli sayan yeni metin, karşı görüşlerin yasaklı olduğu bir kampanya sonunda ezici çoğunlukla kabul edildi.
Böylece, 12 Mart 1971'de çıkılan yolun sonuna gelinmiş oldu; ülke, yöntemi, felsefesi, dili, içeriği 1961'in çok gerisinde yeni bir hukukla yönetilmeye başlandı.

20. yüzyılın son çeyreğinde yürürlüğe giren bu metin, süreç içinde bazı değişikliklere uğradı. Ancak Türkiye siyaseti, evrensel demokrasi ilkelerine uygun, çoğulcu, katılımcı, bütünüyle yeni bir ‘toplumsal sözleşme' yapmayı başaramadı.

Siyasetin onyıllardır süregelen bir vahim ihmali, Türkiye'yi, 21. Yüzyılın ilk çeyreğinde daha da geriye dönük arayışlar ve ‘buyruğu hukuk sanan' otokratik anlayışlarla yüz yüze getirdi…”





İçindekiler;

BÖLÜM 1
Muhtıra ve Sonrası...
12 Mart 1971'den 14 Ekim 1973 Seçimine
1971
Muhtıranın Ayak Sesleri
Muhtıra!
9 Martta Ne Oldu?
Nihat Erim Başbakan
Elrom Kaçırıldı
Balyoz Harekatı
TİP Kapatıldı
Maltepe'den Firar
1972
Kızıldere'de Katliam
İdamlar Yeniden Mecliste
Ecevit Genel Başkan
İsmet Paşa CHP'den Ayrıldı
1973
Türk Diplomatlara Saldırı
Gürler Cumhurbaşkanı Adayı
Korutürk Cumhurbaşkanı
Talu Hükümeti
Şili'de Darbe

BÖLÜM 2
İki Seçim Arasında Türkiye
14 Ekim 1973 Seçiminden 5 Haziran 1977'ye
Yerel Seçimler
1974
CHP - MSP Koalisyonu
Kıbrıs'ta Darbe
Birinci Barış Harekatı
İkinci Harekat
Koalisyon Bozuluyor
Güvenoyu Olmadan Hükümet
1975
Milliyetçi Cephe
Harun Karadeniz
Lice'de Deprem
Kısmi Senato Seçimi
Büyükelçilere Saldırılar
1976
Arjantin'de Darbe
DGM'ye Geçit Yok
VAN'da Deprem
1977
Genel Seçime Doğru
1 Mayıs'a Suikast
BÖLÜM 3
Genel Seçimden Darbeye...
6 Haziran 1977'den 12 Eylül 1980'e
Yeniden MC
Yerel Seçimler Yapıldı
1978
İstifacı AP'lilerle Koalisyon
16 Mart Katliamı
Afganistan'da Sovyet Darbesi
Bahçelievler Katliamı
Maraş Olayları ve Sıkıyönetim
1979
İpekçi'ye Suikast
Yasaklı 1 Mayıs
Piyangotepe Katliamı
Ecevit Hükümeti İstifa Ediyor
Kerhen ‘MC' Dönemi
1980
24 Ocak Kararları
Çorum Olayları
Fatsa Operasyonu
Evren: “Sıkıyönetim Kalkmalı”
Darbe!
BÖLÜM 4
Darbeden Güdümlü Demokrasiye
12 Eylül 1980'den 6 Kasım 1982'ye
12 Eylül Hükümeti
MGK: “Kanun Benim!”
1981
Ağca'dan PAPA'ya Suikast
ABD'nin Acelesi Yok
1982
Banker Faciası
Esenboğa'da ASALA Katliamı
82 Anayasası Onaylandı