Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 2 Duraklamadan Yıkılışa

XIX. yüzyıl, Osmanlı imparatorluğu için, başta "Şark Meselesi"nin yüzyılıdır. "Şark Meselesi" denince de, 1774 (Küçük Kavnarca Antlaşması) ile 1923 (Lozan Antlaşması) arasında geçen olayların bütünü anlaşılır. Nedir temel nitelikleri bu olayların? Şu: Osmanlı İmparatorluğu'nun gitgide bölünüp parçalanışı ve Balkanlar Avrupa'sı ile ta İran Körfezi ve Hint Okyanusu'na değin, Doğu Akdeniz ve Güney Akdeniz'in kıyı ülkeleri üzerinde denetimlerini ya da nüfuzlarım kurmak amacıyla Avrupalı büyük devletler arasındaki rekabet! Osmanlılar, XIX. yüzyıl boyunca sürdürdükleri savaşların hemen hemen hepsini yitireceklerdir ve imparatorluk, topraklarının parça parça elinden çıktığını görecektir; Öte yandan, kaynaklarının büyük bir bölümünün Balı ortaklıklarının denelimine geçmesi, ülkenin bağımlı hale gelmesine yol açacaklır.Bununla beraber, Osmanlı yöneticiler, yıkılışa karşı bir çare diye idari, sosyal, siyasal ve kültürel alanda reformlara girişirler. L Abdülhamil'len başlayarak, sultanlar, Osmanlı Devleti'ni yenileştirmeye ve her şeyden önce de, imparatorluğun sınırlarım koruyabilecek yetenekte bir ordu kurmaya çalışırlar. Bu yenileşme, Osmanlı dünyasının Batılı teknik ve fikirlere açılışını da içermektedir. Ne var ki Avrupalı büyük devletlerin oyunu, kapsamını sınırlar bu reformların, imparatorluk, "Avrupa'nın hasta adamı" olup çıkar; Batılılar, bir an önce ölsün diye sabırsızlanıp duracaklardır...