Osmanlı'nın Ortadoğu'dan Çekilişi

1914 yılı, Osmanlı devletinin parçalandığı I. Dünya savaşının başlangıç tarihi. 2014 yılında bu büyük savaşın yüzüncü yılını idrak edeceğiz. Ama bu tarihi dönemecin manasını henüz idrak ettiğimiz söylenemez. Şimdi, yüzyıl sonra, dünyanın dört bir yanında batı emperyalizminin ürünü olan onlarca yeni milliyetçilik, yüzlerce kabilecilik, aşiretçilik, mezhepçilik, cemaatçilik, hizipcilik ile bunların büyük boyu olan I. Dünya harbi sonrası emperyalist paylaşımın ürünü olan Uluslar ve Ulus Devletlerarasında hiç bitmeyecekmiş gibi görünen bir dizi kriz ve çatışma yaşanıyor. Bu kaotik sürecin bir tek alternatifi var; Yeniden insanları, toplulukları farklılıklarıyla beraber bir arada yaşatan büyük bütünler inşa etmek. Eskilerin ve tabii jeokültürel havzalarda, bütünleşmeyi, entegrasyonu, ortak ve kolektif politik iradelerin tecellisini teşvif etmek. Ve bütün etnik, dini, mezhebi, kabilevi ayrışmaları reddetmek... Ne pahasına olursa olsun, mikro milliyetçilikleri, mezhepçilikleri, ulusçuluğu, her tür şoven ve bölücü kimlik izharını ortadan kaldırmak. İşte I. Dünya savaşını yeniden hatırlamanın, ondan ders çıkarmanın ve 20. yüzyılın manasını idrak etmenin eşiği, bu şuura sahip olmakla başlıyor. Bu kitap, TRT için hazırlanan ve 2007 yılında yayınlanan 13 bölümlük bir belgesel programının metinlerinin yeniden düzenlenmesiyle ortaya çıktı. Gerek belgeselin gerekse kitabın temel amacı, yukarda bahsedilen şuurun ifadesinden ibaretti. Yakın tarihimizin en kritik dönemini, Osmanlının Ortadoğudan çekilişinin trajik öyküsünü, gereksiz tarih tartışmalarına girmeden hala yaşadığına inandığımız bu ruhun yeniden harekete geçeceğine olan inançla anlatmaya çalıştık. Anadolunun her evinden cephelere gidip de dönmeyen o asil ve şerefli dedelerimizin boşuna ölmediğini anlatmak istedik. Onların emperyalizme karşı dört dört bucak yedi iklimde verdiği onurlu savaşın, aslında hala devam ettiğini ve dövüşerek toprağa düşen her damla kanlarının bizim gerçek vatanımızın sınırlarını çizdiğini göstermek istedik. Bütün I. Dünya savaşı şehitlerimize olan borcumuza karşılık mütevazi bir kayıt tutmak istedik.