Paradigmatik Devrim-İngiliz Şanlı Devrimi

Bize göre Şanlı Devrim, siyasi iktidara ya da otoriteye bir başkaldırı ise de, siyasi iktidarın ya da otoritenin hatalarını “yenilik” mefhumuna göre değil, reform anlayışına göre gidermeye çalışan “paradigmatik” bir hadise ya da siyasi değişmedir; Şanlı Devrim “devrim” olarak tanımlandığında bile bir “reform” örneği olarak görülebilir. Bu tespitten yola çıkarak şunları söyleyebiliriz: Toplumda değişiklikler yapmak gerektiğinde, dikkate alınması gereken husus bu değişikliklerin, radikalliği ölçüsünde yıkıcı olabileceği gerçeğidir. İngiliz Devrimlerini model aldığı iddia edilen Fransız Devrimi bu gerçeği gözler önüne sermiştir. Bizler de yaşanan hadiselerden dersler çıkarmakla yükümlüyüz Elinizdeki metnin yazarı bu tür bir toplum mühendisliği projesine ya da “jakobenizm”e ve sosyolojiyi halen “vülger” bir deyişle “toplum mühendisliği” olarak tanımlayan zihniyete karşı çıkmaktadır. Bu nedenle sosyal bir fenomen olarak “devrim”e (özelde Şanlı Devrim'e) odaklanarak bu tür mühendislik projelerinin sosyal değişme kontekstinde ve “modernleşmekte olan” ülkeler açısından ne kadar zararlı olabileceğine dair ipuçları sunmaya çalışmıştır. ... XVI Louis: Bu bir isyan mı? Rochefoucauld: Hayır, efendim bu bir devrim