Ruh Sağlığımız İçin Akılcı Düşünme

PsikiyatriEpiktetos'un ünlü deyişi bilişsel-davranışçı psikoterapilerin en önemli dayanağı olmuştur Epiktetos, "İnsanlara rahatsızlık veren, olayların kendisi değil, bu olaylara getirdikleri bakış açılarıdi'r" diyerek, yaşadığımız olaylardan çok bu olaylara bakış açımızın, bu olaylara ilişkin algımızın, bu olaylara yüklediğimiz anlamın bizde birtakım duygular urandırdığını belinmektedir.Bilişsel-davTanışçı psikoterapiler kişinin düşünce içeriğinin değişmesiyle ilgilenirler "İnsanlar bir olay hakkında düşündüklerini değiştiririerse, büyük bir olasılıkla bu olay hakkında ne hissettciklerini ve bu olaya karşı geliştirdikleri davranışsai tepkileri de değiştireceklerdir" görüşünü kabul ederler Öte ymöan ruhsal rahatsızlıkların başlıca (Xİağının olayları değerlendirme biçiminde yattığını söylerier Buradan olmak üzere, ruhsal rahatsızlıklara yol açan dört temel düşünce yaklaşımı vardır, bunlar (I) dayatma, (2) olayları "korkunç" görme, (3) insanlara genel bir değer biçme ve (4) karşısına çıkan olaylara katlanma\'acağım ya da bunları kaldıramayacağını düşünmedir.Bilişsel-davramşçı psikoterapilerin psikanalitik yönelimli psikoterapilerden değişik olan diğer bir Özelliği, bizi bugün için etkileyenin geçmişteki olaylar olmadığı, bu olaylara bugün ne gibi bir anlam yüklediğimizdir Özede geçmiş yaşantılara bugün yüklediğimiz anlamdır. Bu yaklaşım "Geçmiş anlaşılır, gelecek yaşanır" demek istemektedir.Bu psikoterapi yönteminin insanları yaşadıkları duygulardan arındırmak gibi bir y^aşımı yoktur, ancak insanlara acı çektiren, dolayLSiyla işlevselliklerini bozan duygularının yerine, olumsuz olsalar bile toplumsal uyumlarını bozmayan, İşlevselliklerini ortadan kaldırmayan duygular \^amalarını sağlama\^ çalışır. Sözgelimi çökkünlük duymak yerine üzüntü duymak, ka>'gılanıııak yerine tasalanmak kişinirj işlevselliğini bozmaz. Kitapta bu duyguların birbirlerinden nasıl ayın edileceği örnekleriyle anlatılmıştır.İnsanların iki tür yerleşik düşüncesi vandır. Bunlar akılcı düşünceler ve akıla olmayan düşüncelerdir İnsanların bunları ayın etmeleri, daha sonra akılcı olmayan düşüncelerinin üzerine giderek bunları akılcı yaklaşımlarla değiştirmeleri ruhsal rahatsızlıklardan kurtulmalarına yardımcı olacağı gibi kendilerini de geliştirmelerine katkıda bulunur. Diğer bir deyişle, akılcı olmayan yerieşik düşünceler sağlıklı olmayan birtakım olumsuz duygulara yol açarken, akılcı olumsuz duygulara yol açabilir