Tasavvuf Ehlinin Mahiyeti

18 Mayıs 1703 yılında Erzurum Haskale'de doğan İbrahim Hakkı,toplumda Erzurumlu İbrahim Hakkı olarak tanınmaktadır. Erzurumluİbrahim Hakkı mutasavıf, alim ve sosyologtur. Annesi Hanife Hatun'unsoyuİslamiyetin kurucusu Hz. Muhammed'e kadar uzandığı söylenmektedir.Babası ise Derviş Osman'dır. Küçük yaşta annesini kaybeden İbrahimHakkı, amcasının yanında kalarak eğitimine bir süre daha burada devametmiştir. Eşinin ölümünün ardından Tillo'ya giderek Kadiri şeyhlerinden İsmailFakirullah'ın cemiyetine katılmıştır. Eğitimini bir süre amcasının yanındadevam eden İbrahim Hakkı, 9 yaşına geldiğinde amcası ile birliktebabasının yanına Tillo'ya gitmişlerdir. Burada tefsir, hadis ve fıkıheğitimi alan İbrahim Hakkı, daha sonra Molla Muhammed al- Suhrani'denastronomi ve matematik dersleri almıştır. Birçok önemli esere imza atmış olan İbrahim Hakkı, düz yazı vemanzum olarak toplamda 15 eser yazmıştır. İbrahim Hakkı, astronomi,fizik, psikoloji, sosyoloji ve din gibi birbirinden önemli bu alanlarüzerinde birçok çalışmaya imza atmıştır. Tasavvuftan edebiyata kadarpek çok alanda bilgi sahibi olan İbrahim Hakkı, 18. yüzyıl klasik İslamkültürünün Osmanlı'daki son temsilcilerinden biri olarak sayılmaktadır.Erzurumlu İbrahim Hakkı, 22 Haziran 1780 tarihinde vefat etmiş veŞiir'tinTillo ilçesinde defnedilmiştir.