Türk Eğitim Tarihi

Egitim her toplum kültürünü kusaktan kusaga aktarmada en önemli araçlardan biridir. Bu yönüyle bütün toplumlarin ortak bellegini olusturur. Egitim tarihi çalismalari da bellekte birikenlerin kitlelere yeniden hatirlatarak, yapilan ya da yapilmasi olasi yanlislardan dönmeyi hedefler. Egitim tarihi egitim bilimleri alaninin temellerinden birini olusturmasina ragmen, ülkemizde akademisyen ve ögretmenlerin yeterince önem verilen bir alan olmamistir. Bunun nedeni egitim tarihi çalismalarinin gibi kuramsal ya da kronolojik bilgi yigini biçiminde okuyucuya sunulmasidir. Ayrica tarih ve ilgili alanda yapilan çalismalar ya tarihimizin belli uzmanlik alanlarinda veya tarihin bütün alanlarinda yapilmis çalismalar, açilmis kurum ya da kuruluslari egitimbilimsel açidan siniflamaksizin belgelere baglayarak aktarma gelenegini devam ettirmistir. Egitim tarihi çalismalarinin yalnizca açilan kurumlara dayandirilmasi egitim tarihi alaninin bir uzmanlik alani olarak kabul görmesini sorgulanir hale getirmistir. Bununla birlikte son 10 yilda farkli nedenlerle egitim tarihi konusuna olan ilgi artmis gözükmektedir. Bununla birlikte Türk Egitim Tarihi de gerek tarihçiler gerekse tarihçi olmayanlarca inceleme alani olarak popülerlik kazanmistir. Bununla birlikte geçmisteki egitimi egitim bilimleri temelinden bagimsiz olarak ele alan çalismalar egitim tarihini kronolojik hale getirmektedir. Egitim bilimleri alaninda yeterli birikimin olmayisi, Türk Egitim Tarihi alan yazininin yeni yöntem ve anlayislarla ele alinmasi yerine aktarmaciliga itmistir. Bu çalismada aktarmaciliktan uzaklasilarak geçmisteki egitim anlayisina yönelik olusumlar ortaya çiktigin dönemin toplumsal kosullari içinde analiz edilerek Türk Egitiminin Sosyal ve Tarihi Temellerine isik tutulacaktir. Türk tarihinde egitimin rolü her zaman çok önemli olmustur, bu yüzden egitim tarihini yasantilardan ayirarak kurumlara indirgemek yanilgi olacaktir. Bu çalismada Türklerin tarih sahnesine çikisindan günümüze kadar yasadiklari egitimsel deneyimler, düsünür, devlet adamlarinin egitimsel görüsleri, egitim politikalari ve kurulan egitim kurumlari ortaya çiktigi dönemin kosullari içinde verilerek, okuyucu ve akademisyenlerin Türk Egitim Tarihini yeniden ve elestirel gözle incelemeleri saglanmaya çalisilmistir. Bu çalisma Egitim Tarihi ve Türk Egitimi Tarihine farkli yorum ve bakis açilarini kazandirmayi hedeflemektedir. Bu çalisma Türk Egitim Tarihinde yasanan olumlu ya da olumsuzluklari bilimsel açidan degerlendirerek, geçmisin yasantilarindan da yararlanarak bugün için ne tür dersler çikarabilecegimiz konusunda ipuçlari vermektedir. Türk Egitim Tarihini, Türklerin tarih sahnesine çikisindan günümüze kadar geçirdikleri egitim yasantilarini ele alan bu çalismanin Türk egitiminde yapilan yanlislardan geri dönmeye yardimci olacagi savindan hareketle bu konuda kültürünü artirmak isteyen herkese yararli olacagi düsünülmektedir. Türk Egitiminin tarihsel gelisim evrelerini ve bu evreleri biçimlendiren sosyal, siyasi ve ekonomik güçleri ayrintili olarak ele alan bu eser Türk Egitim Tarihi ile ilgili önemli kaynak olarak ögretmen adaylari ve Egitim Fakültelerinde de kullanilabilir.