Türkiye'de Tiyatronun Siyasal Rolü (1850-1950)

Kitapta, Cumhuriyetle birlikte başlayan ve konservatuvarın kurulmasına kadar geçen süre içinde tiyatro siyaset ilişkileri incelenirken, ulus-devletin kuruluş aşamasında, Osmanlı'da tiyatro sanatına hayat veren azınlık sanatçıların alandan dışlanmalarının ve tiyatro sanatının devletin ideolojik aygıtlarından biri haline getirilişinin serüveni ele alınmaktadır. Yani bu çalışmada Osmanlı imparatorluğu'nun en uzun yüzyılı olarak kabul gören son dönemlerinde, batılılaşmanın da hız kazanmasıyla birlikte modern tiyatronun doğusuyla başlayan serüveni, Cumhuriyette Tek Parti İktidarının son dönemlerinde ya-salaşarak faaliyete geçen Devlet Tiyatroları sürecine kadar değerlendirilmektedir. Bu yapıtta bahsi geçen dönemlerde tiyatronun politikaya ilişkin yapısını deşifre etmek, aynı zamanda da sanatın bağımlı üretkenliğini de görme fırsatı sağlanmaktadır. Dış siyasetten, iç politik kurguya; kimlik politikalarından, milliyetçilik ve sonrasındaki göreli hümanist aşamaya; dil-tarih tezlerinden, lider kültü yaratımına, Halkevlerine, Konservatuara ve kısacası Cumhuriyet iktidarının gerekli gördüğü her alana tiyatro katık edilmekte ve vazgeçilmez bir nitelik kazanarak ön plana çıkmaktadır.Disiplinler arası çalışmaların giderek önemli hale geldiği günümüzde, kitapta ele alınan konuların oldukça renkli ve içerikli boyutlar kazanmaya başladığı da görülmektedir. Bu kitap Türkiye'deki tiyatro duayenlerinin birçoğunun vekillik yaptığı ve rejimin etkili söylemlerine imza attığı gerçeğini; seçilen oyunların ilk planda milliyetçi yurttaşlar ardından batılı değerleri benimsetmekteki mantığıyla birleştirince, ortaya çıkan tablonun özellikle tiyatro kuramının zengin bir içerikle yeniden ele alınmasının gerekliliğini de ortaya koymaktadır. Dolayısıyla, çalışmada bu noktadan hareketle, politik iklimin, ruhuna, aktörlerine, çelişkilerine uygun bir izlenceyle sürdürmek temel amaç olmaktadır.Okuyucu için, ulusal devletin kuruluş aşamalarında kurucu babaların sanat-siyaset ilişkisini tiyatro sanatı bağlamında nasıl organize ettiklerini görmek ilginç olduğu kadar da öğretici olacaktır. Kitapta kullanılan yöntemin, konunun ele alınışın-daki özgünlüğün, vb. özelliklerin birlikte düşünülmesi halinde bu çalışmanın öneminin artığını ve bu nedenle de kitabın kendine özgü alanda bir boşluğu doldurduğunu söylemek de a-bartı olmayacaktır.