Yoktur Zulme Rızamız

Günlük dilde sikça kulladigimizin aksine geçmis, tarih; ya da tarih, geçmis degildir. Geçmis, simdiye kadar olup bitenlerdir. Onu degistiremeyiz, yeniden yasayamayiz. Çok çok yeniden kurgulariz, öyküsünü anlatabiliriz. Buna da tarih deriz. Bunu yaparken "ölmüs nesillerin agirligini bir kabus gibi kafalarimizda tasiriz". Insanlarin kendi tarihlerini (geçmislerini) kendilerinin yaptigini ama bunu kendi özgür iradelerine göre degil de tevarüs ettikleri ya da dogrudan yüz yüze geldikleri belirli kosullar altinda yaptiklarini söyleyen Karl Marx'in bir saptamasidir, "ölmüs nesillerin agirligini bir kabus gibi kafamizda tasima"miz keyfiyeti. Bu kitapta yer alan yazilar, hasa, söz konusu "kabus"u ortadan kaldirmak iddiasiyla degil (zira o kabus öyle kolay kolay yok edilecek türden degildir); min gayri haddin o kabusun farkinda olan bir bilinçle yazildi. Birkaç yil önce, kimi "imlaya gelmez tarih yazilari"ni, Iki Arada Bir Derede basligi altinda toplamistim. Aslinda bu yazilarin da bir kismi iki arada bir derede yazildi. Ama çogunlugu, "cendere"de yani üniversitede yazilan yazilardan olusuyor. (Yanlis anlasilmasin, burada üniversitedeki meslektaslari rencide etmeye yönelik bir telmih ya da soyut üniversite kavramina bir gönderme yok; yalnizca bir durum saptamasi var. Bugün üniversitenin her anlamda nasil bir "cendere" haline gelmis oldugunu en iyi onlar biliyorlar).